EXIF (Exchangeable Image File Format) kameraňyz we suratyň düşürilen ýeri barada birnäçe maglumatlary öz içine alýar. Eger siz EXIF-li suratlaryňyzy paýlaşsaňyz, beýlekiler suratlardan köp maglumatlary alyp bilerler.
Her gezek kamera ýa-da telefon arkaly surata düşüreniňizde, enjamyňyzyň ýadyna faýl (köplenç JPEG) ýazylýar. Enjamyň ýadyna surat üçin bölünen ähli bitlerden başga-da, ep-esli mukdarda goşmaça metadata hem ýazylýar. Olara sene, wagt, kamera sazlamalary we awtorlyk hukugy ýaly maglumatlar girýär. Şeýle-de, suraty gaýtadan işlemek programmalaryny ulanyp, EXIF-e goşmaça metadata goşup bilersiňiz.
Netijede, GPS aýratynlyklary bolan telefon ýa-da kamera ulanýan bolsaňyz, EXIF geolokasiýa (ýerleşýän ýeriňizi görkezýän aýratynlyk) metadatany ýazyp biler. Bu zatlar surat paýlaşýan ulanyjylara belli bir ýerde düşürilen suratlary görmäge, surata düşürilen ýerleri kartada tapmaga hem-de sosial wakalary tapmaga we yzarlamaga mümkinçilik berýär. Bulara “geoteg” diýilýär.
Ýagny, EXIF maglumatlary, esasanam geotegler ähli maglumatlary paýlaşmak isleýän ýa-da islemeýän suratçy hakynda köp zat aýdýar.
EXIF maglumatlaryny nädip görmeli we pozmaly?
Haçan-da kamera ýa-da telefon arkaly surata düşüreniňizde, suratyň häsiýetlerinde (свойства) görüp boljak EXIF metadata ýazylýar. Bularyň köpüsi adaty zat we aslynda sizi diňe geolokasiýa maglumatlary gyzyklandyryp biler.
Siz EXIF metadatalaryň suratlara goşulmagynyň öňüni alyp bilmersiňiz, ýöne geoteg maglumatlary alynmaz ýaly kamerada ýa-da kamera programmasynda ony öçürip, öňüni alyp bilersiňiz. Eger suratyňyzda eýýäm geoteg bar bolsa – ýa-da suratyňyzdan ähli EXIF maglumatlary aýyrmak isleseňiz, ony surata düşürlenden soň hem edip bilersiňiz.
Windows operasion ulgamynda işleýän enjamlaryňyzda EXIF maglumatlary görmek we pozmak üçin ilki bilen düzetmek isleýän suratyňyzy ýa-da suratlaryňyzy saýlaň, soňra syçanjygyň sag düwmesini basyň we (1) “Свойства” diýen ýerine basyň.
Eger siz metadata goşmakçy bolsaňyz, gerek ýerleriňizi saýlap, (2) “Подробно” diýen ýerinde üýtgedip ýa-da goşup bilersiňiz. Metadatalary suratlardan aýyrmak isleseňiz, penjiräniň aşagynda (3) “Удаление свойств и личной информации” diýen ýerine basyň.
“Удаление свойств и личной информации” diýen penjirede (4) “Удалить следующие свойства для этого файла:” diýen ýerine basyp, pozmak isleýän ýeriňizi saýlap pozup bilersiňiz.
Android we iOS-da geotegi nädip aýyrmaly?
Androidlerde muny etmek üçin kamera programmasyny açyň we (1) “Настройки” nyşanjygyna basyň. Açylan penjirede (2) geoteg opsiýasyny öçüriň. Kamera programmasynda geolokasiýa sazlamasynyň işläp ýa-da işlemän durandygyny görkezmeýändigini ýadyňyzdan çykarmaň. Şonuň üçin, surata düşmezden we paýlaşmazdan ozal hökman bu sazlamalary barlaň.
Eger IOS enjamyny ulanýan bolsaňyz, sazlamalaryňyzy açyň, soňra “Конфиденциальность и безопасность” diýen ýerine giriň. (1) “Службы геолокация” diýen ýerine basyň.
Ýerleşýän ýeriňizi görkezýän hyzmatlar, şol bir wagtyň özünde ähli aýratynlyklary we programmalary doly öçürmäge ýa-da düzmäge mümkinçilik berýär. Häzirlikçe (2) “Камера” nyşanjygyny saýlaň we açylan penjirede (3) “Никогда” diýen ýerini saýlaň. Şol pursatdan başlap, tä gaýtadan işledýänçäňiz, suratyň EXIF meta-maglumatyna GPS koordinatlary ýazylmaz.
Düşen suratlaryňyzy maşgalaňyz hem-de dostlaryňyz bilen paýlaşan wagtyňyz isleýşiňizden has köp maglumat paýlaşmagyňyz mümkin. Suratlardaky metadatalaryň köpüsiniň hiç-hili zyýany ýok bolsa-da, olar siz hakynda köp zady aýan edip biler.
