Sentýabr 2024: Palaw Indeksi 8% arzanlady.
2024-nji ýylyň sentýabr aýynda Aşgabatda palawyň ortaça bahasy 63.6 manada barabar boldy. Bu görkeziji 2023-nji ýylyň sentýabryndaky 69.1 manatlyk bahadan 8.1% arzan boldy. Ýöne geçen aýdaky 60.2 manat bilen deňeşdirilende, palawyň bahasy 5.6% ýokarlandy. FAO-nyň Azyk Önüm Baha Indeksine görä, halkara azyk önümleri 2024-nji ýylyň sentýabrynda ýyllyk hasapda 2.1% gymmatlady.
2024-nji ýylyň sentýabr aýynda Aşgabatda palaw bişirmek üçin zerur bolan önümleriň köpüsi geçen ýyl bilen deňeşdirilende arzanlady. Bugdaý ununyň bahasy 10.2% we sygyr etiniň bahasy 3% ýokarlandy, emma tüwiniň bahasy 34.5% peseldi. Şol bir wagtda sogan (-19.8%), käşir (-4.6%), we günebakar ýagynyň bahasy (-2.6%) peseldi (Netije 1 seret).
FAO Indeksindäki dürli kategoriýalarda bahalaryň üýtgeşmesi:
- FAO-nyň Galla Önümleri Indeksi bugdaýyň we beýleki däne önümleriň bahasyny öz içine alýar we 2024-nji ýylyň sentýabrynda ýyldan-ýyla 10.2% arzanlady. Bu peseliş bugdaýy eksport edýän ýurtlaryň arasyndaky bäsdeşligiň artyp, halkara derejedäki talabyň azalmagy bilen düşündirilýär.
- FAO Tüwi Indeksi sentýabrda 0.7% arzanlady.
- FAO Ösümlik Ýagynyň Bahasy Indeksi 2024-nji ýylyň sentýabrynda ýyldan-ýyla 17.8% ýokarlandy. Günebakar ýagynyň bahasynyň artmagyndaky sebäp 2024/2025-nji möwsümde ýag ekinleriniň azaljakdygyna we günebakar ýagynyň önümçiligine täsirini ýetirjekdigine garaşylýar.
- Şol bir döwürde FAO Et Bahasy Indeksi 4.8% gymmatlady.
Palaw bahalary bilen gara bazar kursunyň arasyndaky baglanşygyň gowşamagy
Soňky ýyllarda (2020-2022) Palaw Indeksindäki bahalaryň üýtgemegi manat/dollar kursunuň üýtgemegi bilen baglanyşdyrylýardy. 2022-nji ýylyň ýanwar aýyndan bäri walýuta hümmeti 19 manat töwereginde durnuklylygyny saklamak bilen, palawyň bahasyna ýetirýän täsirini azaltdy. 2023-nji ýylda Palaw Indeksiniň peselmeginiň iň uly sebäpkärleri günebakar ýagynyň we bugdaý ununyň bahalarynyň arzanlamagydyr.
Metodologiýa
Palaw ingredientleriniň bahalary çöplenilen wagtynda soganyň, käşiriň, etiň, tüwiniň we unuň 1kg bahasy we günebakar ýagynyň 1 litr bahasy çöplenildi. Biziň metodologiýamyza görä, 4 adamdan ybarat bolan maşgalada palaw bişirmek üçin biz öz formulamyzda günebakar ýagynyň 0.3 litrini, soganyň ýarym kilesini, käşiriň 1 kilesini, etiň 600 gramyny, tüwiniň 1 kilesini we bugdaý ununyň ýarym kilesini ulandyk. Bahalaryň hemmesi hususy dükanlardan ýygnalan. Palaw Indeks metodologiýasy barada has giňişleýin maglumaty öwrenmek üçin şu salga basyň.
Progres topary, Türkmenistanyň ähli uly şäherlerinde palaw ingredientleriniň bahasyny çöplemek arkaly, hasabatlarda beýleki şäherleri hem ýerleşdirmek isleýär. Bu sebäpden, bahalary çöplemekde bize kömek etmegiňizi we şu formany doldurmagyňyzy haýyş edýäris.
