Maý 2022 ýörite hasabat: Palaw Indeksiniň bahasy birneme ýokarlandy.
Palawyň bahasy maý aýynda 5 göterime golaý ýokarlandy.
Iň soňky ýygnalan bahalara görä, 2022-nji ýylyň aprel we maý aýlary aralygynda Aşgabatda palaw bişirmegiň bahasy 78.7 manatdan 82.4 manada ýokarlandy. Bu bolsa 4.7% artyşdyr. Bu aýyň hasabaty bizde 2021-nji ýylyň maý aýy boýunça bahalaryň ýoklugy sebäpli ýyldan-ýyla dälde, aýma-aý bolup geçen inflýasiýanyň derejesine esaslanýar.
Palaw ingredientleriniň bahalaryna aýma-aý seredenimizde, günebakar ýagynyň we soganyň bahalary 5% we 42% arzanlady, emma tüwiniň (23%), bugdaý ununyň (11%), käşiriň (6%), sygyr etiniň (1%) bahalary bolsa degişli döwürde ýokarlandy (Netije 1 seret).
Soganyň we tüwiniň bahasynyň ep-esli üýtgemegi
Türkmenistanda soganyň bahasy aýma-aý deňeşdirilende, 2022-nji ýylyň aprelinde 5.2 manat bolan bolsa, onuň bahasy 1 aý soňra maý aýynda 3 manada düşüp 42% arzanlady. Soganyň bahasynyň şeýle çalt depginde arzanlamagyna sebäp hökmünde 2022-nji ýylyň maý aýynda sogan ýygymynyň başlamagyny görkezilse bolar. Ýygym netijesinde bazardaky sogan üpjünçiligi artýar we bolsa onuň bahasynyň düşmegine sebäp bolýar. Aýma-aýma boýunça ýene bir üýtgetme tüwi bahalarynda ýüze çykdy we onuň bahasy 2022-nji ýylyň aprelinde 17.1 manatdan şo bir ýylyň maý aýynda 21.1 manada çenli ýetip 23% ýokarlandy. Bu ýerde hem, hasyl ýygnamak sezonynyň täsiri uly bolup durýar. Türkmenistanda tüwi adatça iýun aýynda ekilýär we oktýabr aýynda hasyl ýygymlary başlaýar. Şol sebäpden, ekim döwründe tüwiniň ätiýaçdaky mukdary az bolýar we onuň netijesinde bahalaryň artmagyna sebäp bolýar.
Dollaryň gara bazar kursynyň täsiri nähili?
Dollaryň gara bazar kursy soňky 6 aýyň dowamynda durnukly şekilde saklanyp gelýär we 1 ABŞ dollary ortaça 19-20 manat töwereklerinde boldy. Aýlyk Palaw Indeksy hasabatymyzy 2021-nji ýylyň sentýabr aýyndan çap edip başlanymyz bäri, Türkmenistanda dollaryň gara bazar kursy sentýabr (2021) aýynda 27.3 manat bolan bolsa, maý (2022) aýynda onuň hümmeti 19.5 manada ýetdi. Bu bolsa 28.6% peselişdir. Şol bir wagtyň içinde, Palaw Indeks 116.4 manatdan 82.4 manada çenli azaldy (29.2% peseliş).
Metodologiýa Palaw ingredientleriniň bahalary çöplenilen wagtynda soganyň, käşiriň, etiň, tüwiniň we unuň 1kg bahasy we günebakar ýagynyň 1 litr bahasy çöplenildi. Biziň metodologiýamyza görä, 4 adamdan ybarat bolan maşgalada palaw bişirmek üçin biz öz formulamyzda günebakar ýagynyň 0.3 litrini, soganyň ýarym kilesini, käşiriň 1 kilesini, etiň 600 gramyny, tüwiniň 1 kilesini we bugdaý ununyň ýarym kilesini ulandyk. Palaw Indeks metodologiýasy barada has giňişleýin maglumaty öwrenmek üçin şu salga basyň.
