Iýun 2024: Palaw Indeksi 15% arzanlady.
KƤÅiriÅ bahasy birneme gymmatlady.
2024-nji ýylyÅ iýun aýynda AÅgabat ÅƤherinde palaw taýýarlamagyÅ ortaƧa nyrhy 60.7 Türkmen manadyna deÅ boldy. Bu bolsa geƧen ýylyÅ iýun aýyndaky palaw bahasyndan (72.1 manat) ýyldan-ýyla 15.7% arzan. GeƧen aýdaky bahalar (60.2 manat) bilen deÅeÅdirilende, palaw taýýarlamagyÅ nyrhyaýdan-aýa 0.9% gymmatlady. Bahalardaky peseliÅ trendi diÅe Türkmenistanda dƤl, eýsem halkara derejede syn edip bolýar. Meselem, FAO-nyÅ Azyk Ćnüm Baha Indeksine gƶrƤ, halkara azyk ƶnümleriniÅ nyrhy 2024-nji ýylyÅ iýunynda ýyldan-ýyla 2.1% arzanlady.
GeƧen ýylyÅ degiÅli dƶwri bilen deÅeÅdirilende, 2024-nji ýylyÅ iýunynda kƤÅirden baÅga palaw ingredientleriniÅ hemmesiniÅ bahasy peseldi. DegiÅli dƶwürde kƤÅiriÅ nyrhy 5.3% artdy. Bahasy peselen ƶnümlerden, soganyÅ bahasy (-59.2%), tüwi (-27.6%), günebakar ýagy (-24.4%), bugdaý uny (-19.3%), we sygyr eti (-6.2%) arzanlady (Netije 1 seret).
FAO IndeksindƤki dürli kategoriýalarda bahalaryŠüýtgeÅmesi:
- FAO-nyÅ Galla Ćnümleri Indeksi bugdaýyÅ we beýleki dƤne ƶnümleriÅ bahasyny ƶz iƧine alýar we 2024-nji ýylyÅ iýunynda ýyldan-ýyla 9.0% arzanlady.
- Åol bir dƶwürde FAO Et Bahasy indeksi 1.8% düÅdi.
- FAO Ćsümlik ĆagynyÅ Bahasy Indeksi 2024-nji ýylyÅ iýunynda 13.8% ýokarlandy.
Palaw bahalary bilen gara bazar kursunyÅ arasyndaky baglanÅygyÅ gowÅamagy
SoÅky ýyllarda (2020-2022) Palaw IndeksindƤki bahalaryŠüýtgemegi manat/dollar kursunuŠüýtgemegi bilen baglanyÅdyrylýardy. 2022-nji ýylyŠýanwar aýyndan bƤri walýuta hümmeti 19 manat tƶwereginde durnuklylygyny saklamak bilen, palawyÅ bahasyna ýetirýän tƤsirini azaltdy. 2023-nji ýylda Palaw IndeksiniÅ peselmeginiÅ iÅ uly sebƤpkƤrleri günebakar ýagynyÅ we bugdaý ununyÅ bahalarynyÅ arzanlamagydyr.
Metodologiýa
Palaw ingredientleriniÅ bahalary Ƨƶplenilen wagtynda soganyÅ, kƤÅiriÅ, etiÅ, tüwiniÅ we unuÅ 1kg bahasy we günebakar ýagynyÅ 1 litr bahasy Ƨƶplenildi. BiziÅ metodologiýamyza gƶrƤ, 4 adamdan ybarat bolan maÅgalada palaw biÅirmek üçin biz ƶz formulamyzda günebakar ýagynyÅ 0.3 litrini, soganyŠýarym kilesini, kƤÅiriÅ 1 kilesini, etiÅ 600 gramyny, tüwiniÅ 1 kilesini we bugdaý ununyŠýarym kilesini ulandyk. BahalaryÅ hemmesi hususy dükanlardan ýygnalan. Palaw Indeks metodologiýasy barada has giÅiÅleýin maglumaty ƶwrenmek üçin Åu salga basyÅ.
Progres topary, TürkmenistanyŠähli uly ÅƤherlerinde palaw ingredientleriniÅ bahasyny Ƨƶplemek arkaly, hasabatlarda beýleki ÅƤherleri hem ýerleÅdirmek isleýär. Bu sebƤpden, bahalary Ƨƶplemekde bize kƶmek etmegiÅizi we Åu formany doldurmagyÅyzy haýyÅ edýäris.